Nieuwe Energiewet steunt lokaal eigendom bewoners

Verplicht lokaal eigendom is inmiddels opgenomen In Europese energierichtlijnen én in de nieuwe Nederlandse Energiewet, die in december 2024 door de Eerste Kamer is aangenomen en binnenkort van kracht wordt. De wet legt een juridische basis onder het in lokaal eigendom opwekken van duurzame energie en deze beschikbaar te maken voor de eigen gemeenschap.

Naast gelijkwaardige samenwerking is er een tweede reden waarom het kabinet vasthoudt aan het streven naar 50 procent lokaal eigendom. Dit draagt namelijk ook bij aan het vergroten van de maatschappelijke acceptatie van hernieuwbare energieprojecten, waarmee de kans op weerstand en onnodige vertraging van de energietransitie wordt verkleind (zie ook Kamerbrief Zonnebrief).

Inmiddels beweegt het lokaal eigendom bij windparken richting de 50 procent (bron: Financiële Participatiemonitor 2023). Een mooi voorbeeld zijn de windmolens aan de A4/N11 van Rijnland Energie. Ook die twee windmolens, ‘de Watergeuzen’ zijn eigendom van ruim tweehonderd inwoners uit de hele regio.

Het lokaal eigendom bij zonneparken blijft om verschillende redenen nog achter (tussen de 20 en 25 procent). Hierover is meer te lezen in de zogenoemde Zonnebrief van minister Hermans (Klimaat en Groene Groei) aan de Tweede Kamer. Zij zegt daarin te gaan verkennen wat de belangrijkste obstakels en succesfactoren zijn bij het realiseren van lokaal eigendom bij grote zonneparken.

De nieuwe Energiewet geeft gemeenten al wel een grondslag om een inspanningsverplichting op te leggen aan projectontwikkelaars om de mogelijkheden voor lokaal eigendom goed te onderzoeken.